Waltornia czyli róg

W dniach 16-17 kwietnia 2021 odbył się w Opolu Ogólnopolski Konkurs Waltorniowy CEA.

Jury w składzie:

• mgr Maryla Limanowska - Przewodnicząca
• dr hab. Piotr Pożakowski
• dr Adam Wolny
• mgr Gabriel Czopka
• mgr Jerzy Ślęzak

postanowiło przyznać następujące Nagrody i Wyróżnienia:

Grand Prix - nie przyznano

1. Nagroda Jan Dąbrowski ZPOSM Warszawa

2. Nagroda Michał Mocek ZPSM Katowice

3. Nagroda Maciej Dujczyński ZPSM Katowice

Wyróżnienia
Martyna Jamrozik PSM Opole	Jakub Pękala PSM Katowice	Aleksandra Stylok PSM Jastrzębie Zdrój

W dniach 15-17.03.2021 w Oławie odbyły się XXIX Konfrontacje Instrumentów Dętych.

W interdyscyplinarnym konkursie sukcesy odnieśli młodzi waltorniści.

Kategoria 1

1. Nagroda - nie przyznano

2. Nagroda
Tymoteusz Czernohorski
OSM Bytom

3. Nagroda
Tymoteusz Ujma
ZSM Częstochowa

 
Kategoria II

2. Nagroda
Zofia Wiaterek
OSM Bytom

3. Nagroda
Iwo Sawaszkiewicz-Ziomka
ZSM Dąbrowa Górnicza

Wyróżnienie
Marzena Siwy
PSM Tarnowskie Góry

Kategoria III

3. Nagroda
Krystian Łabędź
PSM Wadowice

Gratulujemy! Laureatów Nagród i Wyróżnień prosimy o przesłanie zdjęć i biografii celem publikacji na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

W dniu 22.02.2021 w Katowicach odbyło się V Regionalne Spotkanie Waltornistów  Etiuda 2021. Ze względu na sytuację epidemiologiczną, tegoroczna edycja przebiegła w formie zdalnej.

Jury w składzie

• Prof. Wiesław Grochowski - Przewodniczący
• Dr hab. Damian Walentek, prof AM - Wiceprzewodniczący
• Dr Waldemar Matera
• Mgr Andrzej Bugiel
• Mgr Grzegorz Grzegorzek
• Mgr Mirosław Kuchlewski
• Mgr Maryla Limanowska
• Mgr Leszek Salwa
• Mgr Sylwia Sczendzina
• Mgr Piotr Sidor
• Mgr Piotr Wczasek
• Mgr Tomasz Wójtowicz

postanowiło przyznać następujące Nagrody i Wyróżnienia

Grupa I – uczniowie klas I-III/II st.

Grupa II - uczniowie klas IV-VI/II st.

1. Nagroda
Michał Mocek

Wyróżnienie
Julia Banaś

Gratulujemy! Laureatów Nagród i Wyróżnień prosimy o przesłanie zdjęć i biografii celem publikacji na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Załączniki:

Plik	Opis	Rozmiar	Pobieranie
Regulamin RSW 2021	PDF	111 kB	176

Stypendia ministerialne

Stypendia ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego za osiągnięcia artystyczne przyznawane są uczniom szkół artystycznych i studentom uczelni artystycznych kształcących w zawodzie artystycznym, którzy uzyskali bardzo dobre wyniki w nauce oraz są laureatami krajowych lub międzynarodowych konkursów. Wszystko, lub prawie wszystko co powinieneś wiedzieć na ten temat opisują strony internetowe poszczególnych podmiotów.

Waltornia lub róg

(wł. corno, ang. horn lub french horn, niem. Waldhorn, fr. cor) - podobnie jak trąbka, puzon i tuba - to instrument dęty blaszany z grupy aerofonów ustnikowych, gdyż dźwięk powstaje na skutek rezonansu rozedrganego słupa powietrza wprowadzonego wargami instrumentalisty poprzez metalowy ustnik. Waltornia to długa, wąska rura (w stroju F 3,78 m w stroju B 2,75m), dwukrotnie zwinięta, rozrzeszająca się w czarę głosową. Jest zaopatrzona w trzy główne wentyle uruchamiające dodatkowe rurki, które przedłużając długość instrumentu, umożliwiają uzyskanie na nim wszyskich dźwięków. Róg to instrument transponujący w stroju F, co oznacza, że zapisane dźwięki brzmią w istocie o kwintę czystą w dół. Skala w zapisie zamyka się pomiędzy C - c³ ,  czyli w brzmieniu F₁ - f² . Wielu instrumentalistów potrafi przekroczyć górną granicę skali, niektórzy dość znacznie. 

Istnieje zróżnicowana realizacja notacji:

• klasyczna, gdzie zapisane w kluczu wiolinowym dźwięki brzmią kwintę niżej a w kluczu basowym kwartę wyżej,
• współczesna, gdzie zapisane w kluczu wiolinowym i basowym dźwięki brzmią kwintę niżej.

Muzyk grający na rogu to waltornista.

Wybierając instrument, powinniśmy wziąć pod uwagę wiek i potrzeby grającego, a także jego predyspozycje i stopień zaawansowania w grze. Do tego problemu na pewno inaczej będą podchodzić uczniowie dopiero zaczynający naukę, inaczej zaś studenci czy zawodowi muzycy. Nie bez znaczenia jest też cena waltorni - a instrumenty te nie należą do najtańszych.

Wybór waltorni - model szkolny czy profesjonalny

Dla młodych adeptów najbardziej odpowiedni jest model szkolny. Wiele firm produkuje te instrumenty i są one najtańsze. Na początku nauki nie ma sensu kupować modelu profesjonalnego, gdyż uczeń nie jest w stanie wykorzystać wszystkich jego walorów. Istotny jest również ciężar instrumentu. Zazwyczaj profesjonalne waltornie są znacznie cięższe niż szkolne. Prawidłowe trzymanie takiego instrumentu podczas grania staje się wielkim problemem dla młodego człowieka. W tym wypadku są polecane pojedyncze waltornie w stroju F lub model z kwartwentylem, a dopiero w następnych latach nauki podwójne F/B. Możemy polecić kilka typów takich firm, jak: Amati, Hans Hoyer, Jupiter, Josef Lidl, Yamaha i Weril. Ostatnio na rynku są też tanie waltornie z Chin, lecz jakość materiałów użytych do produkcji oraz niestaranność montażu nie rokuje im dłuższej żywotności.

Waltornia lub inaczej róg należy do grupy instrumentów dętych blaszanych. Z punktu widzenia powstawania dźwięku jest aerofonem ustnikowym. Waltornia to długa, wąska rura (około 3,78 m), dwukrotnie zwinięta, rozpoczynająca się nasadzanym, metalowym ustnikiem, zakończona rozszerzającą się czarą głosową. Jej historia sięga pradawnych czasów.

Instrumenty muzyczne są starsze niż sama muzyka; puste rogi zwierzęce, łodygi roślin, drewno czy muszle to doskonały materiał jaki człowiekowi zaoferowała Natura. Zanim waltornia stała się instrumentem świadomie wykorzystywanym do celów artystycznych przeszła długotrwały proces ewolucji.

Głos dla ludzi pierwotnych był właściwością istot żywych. Dźwięk, zwłaszcza donośny, niesamowity -  wydobywający się z martwego przedmiotu musiał wywołać lęk i przerażenie. Takim celom służyły pierwsze instrumenty człowiekowi u zarania cywilizacji. Także komunikacja na większe odległości oraz magia i religia były obszarami ich pierwszych zastosowań.

Praprzodkiem dzisiejszej waltorni jest bez wątpienia każda forma rogu zwierzęcego. Bliskie skojarzenia budzi także kształt większej muszli z wydrążonym otworem.

W tym artykule:

• Koncert D-dur KV 412
• Koncerty Es-dur KV 417, KV 447 i KV 495
• Pozycje mało znane
• Podsumowanie

Cztery koncerty waltorniowe i Rondo wpisała w twórczość Wolfganga Amadeusza Mozarta historyczna tradycja i praktyka wykonawcza. Współczesne badania naukowe wskazują na wiele wątpliwości w tym względzie a najwięcej kontrowersji wzbudza pierwszy koncert na róg będący najprawdopodobniej ostatnią kompozycją Mistrza na ten instrument.

Pierwszy koncert na róg KV 412 jest z kilku powodów prawdziwą zagadką. W niektórych publikacjach naukowych jeszcze z początku lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia podaje się, iż rękopisy koncertów KV 412/514 oraz 417 zaginęły bez śladu w Berlinie po roku 1850. Jest to jednak prawda niepełna, gdyż niezbyt powszechnie znanym jest fakt, iż rękopisy owe znajdują się obecnie w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie. Przed drugą wojną światową były częścią unikatowej kolekcji zbiorów specjalnych najwybitniejszych kompozytorów europejskich zebranych w słynnej Pruskiej Bibliotece Państwowej (Preußische Staatsbliothek) w Berlinie. Nasilające się naloty alianckie na stolicę III Rzeszy zmusiły Niemców już w roku 1943 do przeniesienia znacznej części zbiorów na tereny położone na wschód od Odry. W ten sposób rękopisy obu koncertów waltorniowych znalazły się w Krzeszowie na Dolnym Śląsku, skąd po odnalezieniu przez Polaków zostały przewiezione do Krakowa. Oficjalnie znajdują się w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej od roku 1945.

Waltornia nie należy do zbyt popularnych instrumentów dętych, wręcz postrzegana jest jako instrument rzadki i bardzo trudny. Jej wielkość i kształt niejednokrotnie odstraszają uczniów. Problemy z ładnym wydobyciem dźwięku są przyczyną szybkiego zniechęcenia, a w konsekwencji rezygnacji ucznia z gry na instrumencie. W niniejszym artykule pragnę podzielić się swoimi uwagami i spostrzeżeniami dotyczącymi początkowej fazy nauki gry na waltorni.

Przed rozpoczęciem gry na instrumencie dętym każdy uczeń przechodzi dwuetapowe przesłuchania uzdolnień muzycznych. Po osiągnięciu pozytywnych wyników może rozpocząć naukę gry na świadomie wybranym lub przypadkowo zaproponowanym przez komisję instrumencie. W tym momencie pojawia się już pierwsza wątpliwość. Nie zawsze bowiem obraz instrumentu pokazanego na ściennej tablicy pokrywa się z jego wyglądem rzeczywistym, stąd często mamy do czynienia z późniejszymi rozczarowaniami zarówno uczniów jak i rodziców. Kandydat do nauki gry na waltorni powinien zobaczyć instrument w trakcie egzaminów i podjąć dobrze przemyślaną decyzję. Każdy przyszły adept gry na instrumencie dętym, w szczególności blaszanym, musi też przejść odpowiednie badania lekarskie oraz spełniać pewne warunki budowy anatomicznej takie jak np. prawidłowy układ zębów, czy odpowiednia budowa szczękowo-żuchwowej części twarzy.  Dopiero po spełnieniu wszystkich wymienionych wymagań uczeń może rozpocząć naukę gry na instrumencie dętym.

W tym artykule:

• Problemy, z jakimi zmagała się autorka
• Badania naukowe schorzeń muzyków
• Studium przypadku
• Trzy główne zagrożenia zdrowia muzyków
• Rozwiązania techniczne
• Rozwiązania integralne
• Podsumowanie i wnioski

Jest to historia odzyskania pewności siebie, zagubionej w jakimś momencie życia waltornistki, która przemierzyła drogę od destrukcyjnego bólu począwszy, poprzez zgłębianie indywidualnych przypadków załamania wśród waltornistów, analizy różnorodnych terapii, aż po odzyskanie radości gry. Gry zdrowej, o pełnym brzmieniu, wypływającej z serca.