Jan Brzechwa to nie tylko autor utworów dla dzieci, lecz także tłumacz z języka rosyjskiego, satyryk oraz adwokat specjalizujący się w prawie autorskim. Mimo iż większość z nas zna go jako autora Kaczki Dziwaczki i paru innych rymowanek, to jego dorobek literacki jest znacznie szerszy.

Poeta wielu oblicz

Jan BrzechwaJan Brzechwa właściwie nazywał się Jan Wiktor Lesman. Urodził się 15 sierpnia 1898 roku z Żmerynce. Zmarł w Warszawie, 2 lipca 1966 roku. Jego stryjecznym bratem był słynny Bolesław Leśmian. Brzechwa to nie jedyny jego pseudonim, choć pod nim znany jest przede wszystkim jako autor wierszy dla dzieci. Jako Szer-Szeń pisał teksty dla przedwojennych kabaretów. Tylko w karierze prawniczej posługiwał się właściwym nazwiskiem. Słynął z romansów, których nie zatrzymała nawet wielka miłość do trzeciej, ostatniej żony - Janiny Serockiej.

Nie tylko poeta

Jan Brzechwa młodość spędził na Kresach Wschodnich. To tutaj w Chyrowie ukończył Zakład Naukowo-Wychowawczy Ojców Jezuitów. W Warszawie studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. W między czasie wstąpił do 36. Pułku Piechoty Legii Akademickiej. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej (1920-1921). Przed II wojną światową został współzałożycielem Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych (ZAiKS). Był adwokatem, specjalistą w prawie autorskim. Po wojnie został radcą prawnym Czytelnika.

Miłośnik literatury

Tradycje literackie w rodzinie Brzechwy były wręcz wyjątkowe, natomiast on sam znalazł własną - wielotorową - ścieżkę twórczości. Zadebiutował już w 1915 roku wierszami wydrukowanymi w petersburskim Sztandarze. Prawdziwą karierę rozpoczął jednak jako autor piosenek kabaretowych ogródkowego teatrzyku Argus przy ul. Bielańskiej w Warszawie. Tomikom wierszy Oblicza zmyślone oraz Talizmany zarzucano wtórność i zapożyczenia w poezji (nie tylko) Leśmiana. Jednak już Piorun i obłok uczyniły z niego "najśpiewniejszego poetę" przedwojnia. W 1937 roku ukazał się pierwszy jego tomik wierszy dla dzieci "Tańcowała igła z nitką" zawierający słynne Na straganie oraz Pomidor. Rok później okazała się Kaczka dziwaczka. To jednak dopiero po wojnie talent pisarza rozbłysnął w całą mocą (Akademia Pana Kleksa, Na wsypach Bergamotach, Ptasie plotki, Szelmostwa lisa Witalisa). Trzeba jednak pamiętać, że Brzechwa nie pisał tylko wierszy dla dzieci, świetnie radził sobie sobie z cenzurą. Został także cenionym tłumaczem literatury rosyjskiej (twórczości Aleksandra Puszkina, Antoniego Czechowa, Włodzimierza Majakowskiego).

Materiał zewnętrzny